Agenda voor een gezonder Nederland mei 2012

De stem van de GGD, de KNMG, de NPCF, de NPHF, de Samenwerkende Gezondheidsfondsen, de VNG en Zorgverzekeraars Nederland. Het belang van gezondheid voor de samenleving (welzijn, welbevinden, participatie, economische productie etc.) staat buiten kijf. Wij spannen ons in om meer gezondheid en maatschappelijke participatie mogelijk te maken, maar daar hebben we ook rijksbeleid bij nodig. We willen daarom alle partijen aansporen om in hun verkiezingsprogramma’s in te zetten op een sterk gezondheidsbeleid. Wij stellen voor om daartoe de hierna genoemde concrete maatregelen op te nemen. Impulsen voor gezondheidswinst · Haal schotten weg, door het verbinden van preventieve gezondheidszorg met de curatieve zorg ook financieel te faciliteren, onder meer door de instelling van regelvrije regio’s en regiobudgetten. Verbreed die samenwerking ook naar welzijnswerk, onderwijs, werk en wonen. · Beloon preventie, door effectieve preventie een plek te geven in het basispakket, en perverse prikkels uit het verzekeringssysteem te halen. Gebruik ook prikkels in andere domeinen, zoals prijsstellingen en/of belastingen. · Ondersteun gezonde opvoeding, door meer structurele aandacht voor een gezonde leefstijl in basis- en vervolgonderwijs en continueer effectief gebleken gezondheidscampagnes. · Vergroot de efficiency, stimuleer het sturen op gezondheidsdoelen en –uitkomsten in de regio door kennis en informatie aan elkaar beschikbaar te stellen. · Vermijd onnodige zorgvragen, door de goede praktijkvoorbeelden hieronder om te zetten in beleid; investeer extra in gezinnen en ouderen met lage inkomens. Praktijk: Roken · Effectieve stoppen met roken programma's in het basispakket · Algeheel rookverbod in de horeca · Beperk tabaksverkoop tot aangewezen winkels ·  Verkoop alleen aan personen van 18 jaar of ouder Praktijk: Overgewicht · Effectieve leefstijlinterventies in het basispakket · Stel minimaal sportaanbod van scholen vast · Bewegingsvriendelijke omgeving bevorderen Praktijk: Alcoholgebruik · Beperken alcoholverkoop tot aangewezen winkels · Verkoop alleen aan personen van 18 jaar of ouder Praktijk: depressie · Vergroot bewustzijn en acceptatie van depressie bij werkgevers, en bevorder bestrijding van depressie op lokaal  niveau door samenwerking tussen gemeente, zorgaanbieders, zorgvragers en zorgverzekeraars te faciliteren · Stel gezamenlijke doelen, zoals in 4 jaar 10% minder depressie bij ouderen Praktijk: zoutreductie · Vergroot bewustzijn onder bevolking van gezondheidseffect van zoutreductie · Dring dagelijkse zoutconsumptie terug met 25% (2,5 gram) door concrete stimuleringsmaatregelen en wet- en regelgeving: food-labeling  zout tax, zoutdrempels De gezondheid en de maatschappelijke participatiegraad van de Nederlandse bevolking is nog van behoorlijk niveau, maar binnen Europa zakt ons land geleidelijk van een toppositie naar de middenmoot. Het aantal mensen dat ongezond leeft en zorgbehoeftig is, neemt om meerdere redenen (m.n. veroudering, ongezonde leefstijl,) sterk toe, en de daarmee samenhangende maatschappelijke kosten dreigen uit de hand te lopen. Het gaat dan om fors verlies van productiviteit, participatie en welzijn, alsmede aanzienlijk hogere zorgkosten. De verschillen in gezondheid tussen hoger en lager opgeleide mensen nemen toe. De gezondheidszorg kan deze problemen niet de baas en is er ook niet voor geoutilleerd. In de behoefte aan geschoold personeel in de zorg kan straks ook niet meer worden voorzien. De oplossingsrichtingen voor dit complexe vraagstuk zijn te zoeken in: (1) een departementsoverstijgende aanpak, die ertoe leidt dat bij beleid van welke aard dan ook altijd een toets op gezondheidbevordering plaats vindt; (2) meer positieve  prikkels die burgers, overheden, zorgaanbieders, verzekeraars en bedrijfsleven aansporen tot een gezondheidbevorderende aanpak. De gezondheid van mensen is in belangrijke mate afhankelijk van factoren die buiten het zorgdomein liggen. - Een verstandig beleid dat de gezondheid van de bevolking als een cruciale parameter voor het maatschappelijk functioneren ziet, stuurt over de beleidsdomeinen heen. Meer dan nu het geval is moeten betere gezondheidsuitkomsten, grotere maatschappelijke participatie en meer arbeidsproductiviteit doelen zijn voor het hele kabinet. Het maatschappelijk rendement van zo’n beleid zal groot zijn. - Een sterke lokale/regionale ondersteuning- en aansturingstructuur voor gezondheidsbevordering en preventie is onontbeerlijk. - Centrale (overheids)regie is voor gezondheidsbeleid noodzakelijk, dit omdat bij preventie het marktmechanisme nauwelijks of niet werkt. - Artsen moeten actief meewerken aan effectieve vroegsignalering van gezondheidsproblemen die voorkomen kunnen worden. - Preventieve interventies die bewezen effectief zijn, in termen van gezondheidswinst voor burger of patiënt, moeten voor iedereen herkenbaar en toegankelijk zijn. Er dient meer ruimte te komen voor vergoeding via het basispakket van bewezen effectieve preventie. - Het bedrijfsleven moet met sterke prikkels worden aangespoord om gezond leven, wonen en werken voor de burger mogelijk te maken. Gezondheid is voor iedereen belangrijk, daarom willen we met elkaar proberen om ziekte zo mogelijk te voorkomen. Niet alleen omdat mensen daardoor langer en gelukkiger kunnen leven maar ook omdat de maatschappij het nodig heeft dat mensen zoveel mogelijk mee kunnen blijven doen. Daarvoor zetten wij, gemeenten, zorgverzekeraars, artsen, gezondheidsfondsen, GGD’en en consumenten/patiënten, ons in. Wij vragen van politieke partijen om ons daarbij te steunen. Utrecht, 16 mei 2012, getekend door: GGD Nederland Ed d'Hondt, voorzitter Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst (KNMG) Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, voorzitter Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) Wilna Wind, Algemeen directeur Nederlandse Public Health Federatie (NPHF) Willem Vermeend, voorzitter Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) Tom Oostrom, voorzitter Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Ralph Pans, voorzitter Directieraad Zorgverzekeraars Nederland (ZN) Pieter Hasekamp, algemeen directeur