De roots van Fitness!

Wat de oude Grieken ons vandaag nog leren!

Toen in 776 v.Chr. de eerste Olympische Spelen werden gehouden, stond sport niet alleen in het teken van competitie, maar ook van cultuur, eer en voorbereiding. De Grieken geloofden sterk in het belang van fysieke én mentale ontwikkeling. Om hun atleten optimaal voor te bereiden op de spelen, richtten ze het gymnasion op: de voorloper van onze huidige fitnesscentra. Ruim 2700 jaar geleden legden deze trainingsscholen al de fundamenten voor wat wij vandaag kennen als fitness.

Het gymnasion: meer dan alleen bewegen

Het Griekse gymnasion was veel meer dan een plek om te trainen. Het was een cultureel en educatief centrum waar fysieke oefening, filosofie, muziek, literatuur en sociale interactie samenkwamen. Het woord gymnasion is afgeleid van gymnos, wat 'naakt' betekent, omdat veel trainingen destijds naakt werden uitgevoerd.

In het gymnasion werden jonge mannen (vaak tussen de 12 en 18 jaar) niet alleen voorbereid op de Olympische Spelen, maar ook op het leven als soldaat.

Welke oefeningen werden er gedaan?

De oefeningen in het gymnasion waren verrassend veelzijdig en in veel opzichten nog steeds herkenbaar:

  1. Hardlopen (Stadion en Diaulos): Korte en langere sprintafstanden stonden centraal. Hardlopen was de basis van bijna elke training.
  2. Worstelen (Pale): Techniek, kracht, behendigheid en balans werden geoefend via verschillende vormen van worstelen.
  3. Discuswerpen (Diskos): Dit vereiste kracht, coördinatie en techniek. De rotatiebeweging traint de gehele core, iets wat moderne fitness nog altijd als essentieel ziet.
  4. Speerwerpen (Akon): Ook hierbij kwamen coördinatie, explosieve kracht en nauwkeurigheid samen.
  5. Verspringen (Halma): Hier trainden atleten hun explosiviteit, techniek en beenkracht.
  6. Pankration: Een combinatie van worstelen en boksen, waarbij vrijwel alles was toegestaan. Dit was een vroege vorm van Mixed Martial Arts (MMA) en vergde enorme kracht, uithoudingsvermogen en mentale weerbaarheid.
  7. Gymnastische oefeningen (calisthenics): Oefeningen met eigen lichaamsgewicht, zoals touwklimmen, handstanden, balansoefeningen en acrobatiek vormden een belangrijk onderdeel.
  8. Militaire oefeningen: Denk aan harnaslopen, speervechten en het dragen van zware lasten — functionele krachttraining avant la lettre.

Wat kunnen wij vandaag nog leren?

Hoewel de apparatuur en methodes sindsdien sterk zijn geëvolueerd, blijven veel principes van het Gymnasion tijdloos:

  • Functionele training: Bewegingen die kracht, balans, coördinatie en lenigheid combineren, blijven essentieel.
  • Lichaamsgewichtoefeningen: Calisthenics, yoga, en gymnastiek vinden hun oorsprong deels in deze oude tradities.
  • Mentale training: De Grieken wisten al dat een gezonde geest onlosmakelijk verbonden is met een gezond lichaam.
  • Holistische benadering: Beweging, voeding, rust, educatie en sociale interactie vormden samen het fundament van gezondheid.

De filosofie achter de training

De oude Grieken geloofden sterk in kalokagathia: de eenheid van het goede en het schone, waarin fysieke kracht en morele deugd samengaan. Het Gymnasion was geen plek van ijdelheid, maar een centrum van zelfontwikkeling en discipline.

Als we vandaag de fitnesszaal betreden, zetten we in zekere zin een traditie voort die duizenden jaren geleden begon in het Gymnasion. Hoewel de machines moderner zijn en wij niet meer naakt door de fitnesszaal lopen, blijft het streven hetzelfde: werken aan een sterk, gezond en veerkrachtig lichaam, als basis voor een rijk en betekenisvol leven.

Wil jij ook alles over Fitness leren?

Kijk dan eerst hier eens naar het historisch overzicht van Fitness.

Wil jij meer leren over de essentie van Fitness, EFAA ontwikkelde hier een leuke korte online cursus voor, genaamd De essentie van fitness - Het wat, waarom en de CLUKS.

Train je zelf veel of onderzoek je momenteel misschien om een Fitnesstrainer opleiding te volgen, dan is dit wellicht een eerste stap, de Anatomie-inspanningsfysiologie-trainingsleer van Fitnesstrainer A.

Of ben je al klaar om meteen de stap naar de Fitnesstrainer A opleiding te zetten? Die kan je klassikaal volgen op locatie, als online zelfstudie, hybride of als live online opleiding.

Misschien wil je wel personal trainer worden, dan adviseren we de Combinatie opleiding Fitnesstrainer A plus NASM Personal Trainer.

Datum: 24-06-2025