Is fitness belangrijker dan dieet?

Goed nieuws voor mensen met overgewicht of obesitas!

Miljoenen mensen doen er van alles aan om af te vallen, maar het lukt slechts weinigen dat op een duurzame manier. De reden is dat overgewicht vaak niet multifactorieel wordt aangepakt, want het is niet alleen een kwestie van teveel eten. Hoewel voeding een cruciale rol speelt, draagt ook inactiviteit, verlaging van het metabolisme, slaaptekort en chronische stress enorm bij aan de ontwikkeling van overgewicht en obesitas. Maar waar begin je dan als je wilt afvallen. Velen starten met diëten, maar is dat wel de beste aanpak?

In de strijd tegen overgewicht en obesitas wordt vaak de nadruk gelegd op de voeding en de weegschaal. Diëten, calorieën tellen en afslankmethoden domineren het gesprek. Maar een recente studie, gepubliceerd in het gerenommeerde British Journal of Sports Medicine, werpt een nieuw licht op wat écht telt voor onze gezondheid en levensduur: fysieke fitheid. De studie analyseerde gegevens van meer dan 150.000 mensen en keek naar de relatie tussen BMI, fitheid en sterftecijfers. De conclusie is krachtig en verrassend tegelijk: mensen met overgewicht of obesitas die fysiek fit zijn, hebben een aanzienlijk lager risico op vroegtijdige sterfte dan mensen met een gezond gewicht die níet fit zijn.

Fit zijn is belangrijker dan slank zijn

De fysieke fitheid werd gemeten aan de hand van VO₂ max, een maatstaf voor het uithoudingsvermogen en de efficiëntie van het hart en de longen. Deze vorm van cardiovasculaire fitheid blijkt een veel betrouwbaardere voorspeller van levensduur dan BMI, een vaak bekritiseerde maatstaf die geen onderscheid maakt tussen spier- en vetmassa. Met andere woorden: een actieve persoon met overgewicht die regelmatig beweegt, kan gezonder zijn dan een slank persoon met een zittende leefstijl.

Van gewichtsverlies naar gezondheidswinst

De implicatie voor preventie, fitnessbegeleiding en coaching is helder: verleg de focus van gewichtsverlies naar conditieopbouw. Natuurlijk is het verlagen van het vetpercentage waardevol, maar het mag nooit ten koste gaan van het grotere doel: een gezond, sterk en veerkrachtig lichaam. Regelmatige fitnesstraining draagt gewoonweg bij aan een hogere VO₂ max, een betere insulinegevoeligheid, minder ontstekingsactiviteit en een lager risico op chronische ziekten zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. En daarmee werkt het verbeteren van de fysieke fitheid ook bij aan de preventie en het vermindering van overgewicht en obesitas.

Praktisch advies: Fitness, ongeacht je gewicht

Voor je gezondheid is fitness belangrijker dan dieet. Voor mensen met overgewicht of obesitas is dat goed nieuws: je hoeft niet eerst af te vallen om gezonder te worden. Begin met fitness en meer bewegen. Begin klein, maar doe het consistent. De gezondheidsvoordelen van meer fitheid zijn groot, ook als de weegschaal niet direct verandert.

Voor coaches en gezondheidsprofessionals betekent dit een shift in mindset: richt je begeleiding op het verbeteren van fysieke fitheid, en gebruik gewicht niet als enige graadmeter van succes. Want uiteindelijk redt conditie levens, niet het getal op de weegschaal.

Wil jij preventief met je fitheid en gezondheid aan de slag, wat afvallen en een echte specialist in overgewichtpreventie worden? Leer er dan alles over in het Leefstijl SWITCH totaal programma, inclusief Afvallen met leefstijl. Dit is een gezond leven- en afslank programma, opgesteld vanuit een holistische en multifactorieel perspectief. Alle cruciale thema’s zoals bewegen, metabolisme verhoging, bewegen om af te vallen, voeding om af te vallen, beter slapen, stress management en mindset komen aan de orde.

Werk jij als professional met mensen, als therapeut, ondersteuner, trainer of coach, en wil je mensen meer helpen naar duurzame gezondheid en daardoor afvallen, dan is de Beweegcoach-online-zelfstudie een mooie eerste stap. Je leert o.a. over de geschiedenis van inactiviteit, de nadelen en effecten sarcopenie en inactiviteit, het metabolismeplan, de WHO beweeg- en preventierichtlijn vs Nederlandse beweegrichtlijn, de effecten en verschillende onderdelen van de beweegrichtlijnen en de coach sessie gezond bewegen. Ook ontvang je er een beweeg coach werkboek bij en het boek: Bewegen als medicijn, hoe doe je dat?

Bronnen:

• Angadi, S. S., & Gaesser, G. A. (2025). Fitness versus fatness: Which matters more for health and longevity? British Journal of Sports Medicine, 59(1), 10–15.
• https://www.usnews.com/news/health-news/articles/2025-01-09/fitness-matters-more-than-weight-for-longevity-study-says
• https://bjsm.bmj.com/content/59/5/339.info
• https://www.health.com/fitness-level-bmi-longevity-study-8774758#:~:text=Being%20physically%20fit%20is%20more,better%20indicator%20of%20overall%20health.