Leefstijl en preventie bij overgewicht in Nederland

Leefstijl en preventie bij overgewicht in Nederland

Overgewicht en obesitas zijn wereldwijd al lang een groeiende problemen die niet alleen de fysieke gezondheid, maar ook de mentale gezondheid en kwaliteit van leven aantasten. In Nederland werken verschillende organisaties en initiatieven samen om deze uitdagingen aan te pakken. Een compact overzicht! De uitgebreide versie van dit artikel staat opgenomen in Fitness Expert/Fitness met een aandoening, in de Leefstijlclub toolbox.

Samenwerking in Nederland

Diverse organisaties spelen een rol in het voorkomen en verminderen van overgewicht. De rijksoverheid (VWS) zet zich in met beleid dat gezonde voeding en beweging stimuleert, en een gezondere omgeving bevordert. Een voorbeeld hiervan is het partnerschap Overgewicht Nederland (PON), waarin medische en publieke gezondheidsorganisaties samenwerken. PON adviseert de overheid en ontwikkelt strategieën om overgewicht te voorkomen. Ook de organisatie JOGG (Gezonde Jeugd, Gezonde Toekomst) richt zich op jongeren en werkt met gemeenten, scholen en sportclubs om een gezonde leefomgeving voor kinderen te creëren.

ZonMw, een organisatie (gefinancierd door de overheid) die gezondheidsonderzoek en zorginnovatie financiert, stimuleert interventies die gezonde leefstijlen bevorderen. Ze richten zich onder meer op gecombineerde leefstijlinterventies (GLI) en het aanpakken van gezondheidsongelijkheid. Hiermee ondersteunen ze initiatieven voor kinderen en ouderen, en stimuleren ze samenwerking tussen gemeenten en gezondheidsdiensten.

Het initiatief 2diabeat verbindt lokale gezondheidsprojecten om diabetes type 2 en overgewicht te voorkomen. Gemeenten spelen ook een cruciale rol, met lokale preventieakkoorden, gezonde schoolkantines en beweegprogramma's.

Individuele aanpak en leefstijlverandering

Voor individuen is leefstijlverandering een krachtig middel om overgewicht te voorkomen of aan te pakken. Volgens de Nederlandse Vereniging voor Overgewicht en Obesitas (NVOO) richt zich meer op de persoonsgerichte aanpak. Voor NVOO begint dit met een gezond eetpatroon, een gebalanceerd dieet met groenten, fruit, volle granen en gezonde vetten, en vermijd bewerkte voedingsmiddelen en toegevoegde suikers. Ook adviseert NVOO regelmatige lichaamsbeweging, minimaal 150 minuten matige inspanning per week. Naast voeding en beweging adviseert het NVOO ook in het verbeteren van de slaapkwaliteit en aanpak van stressmanagement. Verder benadrukt NVOO dat gedragsverandering de sleutel is en dat professionele ondersteuning van een leefstijlcoach, diëtist of fysiotherapeut hierbij kan helpen.

Belang van omgeving en sociale factoren

Stichting Over Gewicht (SOG) benadrukt dat de beschikbaarheid van gezonde voeding en mogelijkheden voor beweging essentieel zijn. Daarnaast biedt SOG ondersteuning voor mensen met obesitas. Hun focus ligt op gedragsverandering en het aanpassen van de leefomgeving. Gemeenschappen en gemeenten kunnen bijdragen door ongezonde opties te beperken en gezond gedrag te stimuleren. Ook is het volgens het SOG belangrijk om stigmatisering van mensen met overgewicht te verminderen. Discriminatie en vooroordelen hebben negatieve gevolgen voor zowel de mentale als fysieke gezondheid van deze groep. Onderliggende sociaal-economische factoren zoals schulden, armoede of laaggeletterdheid hebben volgens SOG ook vaak invloed op leefstijlkeuzes. Het aanpakken van deze uitdagingen vereist een integrale aanpak waarbij professionals uit verschillende disciplines samenwerken.

De rol van leefstijlgeneeskunde

Artsen die zich richten op leefstijlgeneeskunde adviseren een gebalanceerd dieet en regelmatige beweging, gecombineerd met spierversterkende activiteiten. Ze benadrukken het belang van voldoende slaap en stressmanagement. Technieken zoals mindfulness en meditatie kunnen helpen bij het verminderen van chronische stress, wat bijdraagt aan een beter gewichtsmanagement. Een individuele aanpak, afgestemd op persoonlijke omstandigheden en voorkeuren, blijkt hierin het meest effectief.

Leefstijlverandering is een krachtig instrument in de strijd tegen overgewicht. Door gezonde voeding, regelmatige beweging, voldoende slaap en stressmanagement te combineren met gedragsverandering en professionele begeleiding, kan men niet alleen gewicht verliezen, maar ook de algehele gezondheid verbeteren. Dat beaamt en omschrijft elke organisatie die zich met de problematiek bezig houdt. Organisaties en initiatieven in Nederland werken al samen om een gezondere samenleving te creëren. Dat het probleem blijft groeien geeft aan hoe groot de uitdaging is voor de toekomst. De boodschap is in ieder geval duidelijk: kleine, haalbare veranderingen maken een groot verschil. Het begint bij bewustwording en een positieve, duurzame aanpak.

Lees het volledige dossier in Fitness Expert/Fitness met een aandoening, in de Leefstijlclub toolbox.